Yaşadığınız şehrin ismi ne anlama geliyor biliyor musunuz? Yaşadığınız şehrin isminin bir hikayesi var mı yada bir efsaneye dayanıyor mu? Yaşadığınız şehir hakkında bilmeniz gereken ilk bilgi budur.
Türkiye’nin 81 tane ili bulunuyor ve biz bütün bu illerin isimleri ile ilgili araştırmalar yaptık. Her bir ilin isminin anlamını, nereden geldiğini yada nasıl bir efsanesi olduğunu detaylı bir şekilde araştırdık.
Bütün şehirlerin isimlerini detaylı bir şekilde araştırıp analiz ettik ama bu sayfada sadece şehir isminin anlamını ve nereden geldiğini açıklayacağız. Her bir şehrin isminin detaylı analizi için aşağıdaki kategori sayfasını ziyaret edin.
Bkz: Şehir İsimleri
Şimdi bütün illerin anlamlarını alfabetik sıraya göre verelim.
Adana İsminin Anlamı ve Hikayesi
Adana isminin anlamı ve nereden geldiği konusunda bir çok farklı iddia bulunmaktadır.
- Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Nehir, nehir kenarında yaşayan insanlar.
- Kizzuvatna krallığının Adanya URU adlı şehrinin isminden türemiştir.
- Mitolojik Yunan kabilesi Danaoi ya da efsanevi karakter Danaus’la ilgili olduğu da düşünülür.
- Mitolojik gök gürültüsü tanrısı Adad’ın ismi olduğu da iddia edilir.
Adıyaman İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Güçlü, becerikli, beğenilen kişi.
- Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Adıyaman İsminin Hikayesi
Adıyaman isminin nereden geldiğine dair bir kaç rivayet bulunmaktadır. Bu rivayetlerden ilki FARRİN yada PERRE olarak bilinen şehirde puta tapan bir babanın yedi oğlu Allah’ın bir olduğunu kabul ederek evdeki bütün putları kırar. Bunu öğrenen baba 7 oğlunu da öldürür. Bu 7 oğulun anısında Farrin şehrinde bir manastır yaptırılır ve şehre de Yedi Yaman ismi verilir. Zamanla bu isim Adıyaman olarak değişir.
Diğer bir rivayette ise şehrin doğu, batı ve güney yönlerinde bereketli vadiler olduğu ve bu vadiler meyve ağaçları ile kaplanmış olduğu için şehre güzel vadi anlamına gelen “VADİ-İ LEMAN” ismi verilmiştir. Zaman bu isim Adıyaman olarak değişmiştir.
Afyonkarahisar İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Ünlü Karahisar kalesi ve afyonu (haşhaş) nedeniyle bu isim verilmiştir.
Afyonkarahisar İsminin Hikayesi
Afyonkarahisar ilinin ismi şehirde yer alan tarihi Karahisar kalesinden ve afyon yani haşhaş üretimi çok olduğu için afyondan alır. Şehirn iki meşhur simgesi birleştirilerek şehre Afyonkarahisar ismi verilmiştir.
Ağrı İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Vücudun herhangi bir yerinde duyulan şiddetli acı.
- Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Ağrı İsminin Hikayesi
Ağrı ismini Araat isminde alır. Ağrı Dağı’nın Ermenice’deki adı olan Ararat, zamanla Aran ve en sonunda da Ağrı olarak değiştirildi.
Aksaray İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Archeleos’un şehri.
2. Beyaz saray. (Halk arasında)
3. Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Aksaray İsminin Hikayesi
Eski bir yerleşim yeri olduğu için Kapadokya Kralı Archeleos zamanında yeniden inşa edilerek Archeleos’un şehri anlamında Archelais adı verilmiştir. Türkler ise bu ismi Türk diline çekimleyerek Aksaray olarak söylemiştir. Bazı Osmanlı arşivlerinde Aksara olarak da geçer.
Tarihi bir dayanağı olmamakla birlikte halk arasında ve Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde II. Kılıçarslan’ın yaptırdığı beyaz saraydan ismini aldığı söylenir. Kılıç Arslan’ın taht merkezi burası olması dolayısı ile ona büyük bir saray yaparlar. Bu saray uzaktan bembeyaz göründüğünden, bulunduğu şehre de Aksaray demişler.
Hitit tabletlerinde Kurşura olarak geçen Aksaray, İlk Çağ’da Garsaura ismi ile anılırdı.
Amasya İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Amazonlardaki kraliçelere verilen Amaseia isminin değişmiş halidir.
- Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Amasya İsminin Hikayesi
Amasya’nın tarihte verilen ismi “Amaseia”‘dır. Amaseia ismi dünyanın ilk coğrafyacısı olarak bilinen Strabon tarafından verilmiştir. Amazonlarda yaşayan halkın kraliçelerine verdikleri isim olan “Amaseia” ismi, zamanla Amasya olarak değişmiştir.
Ankara İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Gemi çapası.
- Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri, Türkiye’nin başkenti.
Ankara İsminin Hikayesi
Gemi çapası anlamına gelen ve Frigya dili ve Yunanca’da Ἄγκυρα (telâffuz: Anküra) olarak geçen bu isim, bilinen efsaneye göre Frig Kralı Midas’ın bir gemi çapası bulduğu yerdir. Gemi çapası bulunduğu için şehre bu anlama gelen bu isim verilmiştir. Şehrin adı, Türklerin Anadolu’ya gelmesinden sonra Ankara olarak değişime uğradı.
Antalya İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Şehrin ilk kurucusu olan Bergama Kralı II. Attalos’un adına binaen “Ataleia” olarak koyulan şehrin adı zamanla “Antalya” olarak değişmiştir.
2. Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Antalya İsminin Hikayesi
Helenistik dönemde Bergama Kralı II. Attalos (MÖ 159-138) askerlerine bir emir verir ve emirde şöyle buyurur;
“Gidin ve bana yeryüzündeki cenneti bulun.”
Bunun üzerine askerler bugünkü Antalya bölgesini bulurlar. II. Attalos burayı beğenir ve bir liman şehri kurdurur. II. Attalos tarafından kurulan şehir, kurucusu Attalos’un adına binaen “Ataleia” olarak adlandırılır. Eski Arap kaynaklarında “Antaliye”, Türk kaynaklarında ise “Adalya” olarak geçer. 20. yüzyılın başlarından itibaren şehrin adı “Antalya” olarak geçmeye başlar.
Artvin İsminin Anlamı ve Hikayesi
- İskit beyi Artvani yada Artvini’den almıştır.
- Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Artvin İsminin Hikayesi
Artvin ilinin isminin İskit beylerinden birisinin adı olduğuna inanılmaktadır. İskit beyinin adı olarak önce Artvani, daha sonra ise Osmanlı zamanında Artvini ismi olarak telaffuz edilmiştir. Artvin ilinin bir önceki ismi ismi ise Çoruh idi.
Ardahan İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Anlamı bilinmemekle birlikte geçmişten günümüze Artan, Artaan, Artani, Artaani ve Ardahan şeklinde gelmiştir.
2. Hazar Türklerinin bir kolu olan Arda Türklerine hitaben ‘Ardahan’ denilmiştir. (Kaynak Bilinmiyor)
3. Halk arasında Arda ve Han isimlerinden oluştuğu söylenir. (Kaynak Bilinmiyor)
Ardahan İsminin Hikayesi
Bir Gürcü kaynağı olan Kartlis Çhovreba’da Ardahan ismi birkaç şekilde geçer. En eski adı Kaçta-Kalak şeklindedir ve sonraki dönemlerde Artan, Artaan, Artani, Artaani ve Ardahan olarak kullanılmıştır.
Artan adının Gürcü dilinde bir karşılığı olmadığı için Artan isminin Gürcüler tarafından verilmediği ortaya çıkıyor. Bu isim sonradan bugünkü Ardahan’a gelenler tarafından verilmiş olma ihtimali çok yüksektir. Çok eski dönemlerden itibaren bu bölgeye Ardahan denilmektedir.
Aydın İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Aydınoğulları Beyliğinin kurucusu Aydınoğlu Mehmet beyden ismini almıştır.
2. Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
3. Ayrıca bkz: Aydın (kişi ismi)
Aydın İli İsminin Hikayesi
Aydın şehri ilk olarak Argoslar tarafından kurulmuştur. 14. yüzyılda Türkmen beyliği olan Aydınoğulları beyliği döneminde şehrin ismi Aydın olarak değişmiştir. Aydın ili ismini Aydınoğlu Mehmet bey’den almıştır. İlk önce Aydın Güzelhisarı olan isim daha sonra Aydın olmuştur. Aydın isminde önce buranın eski isimleri sırası ile Tralleis ve Güzelhisar idi.
Evliya Çelebi Aydın hakkında “Dağlarından yağ, ovalarından bal akar.” demiştir.
Herodot ise Aydın hakkında “Bizim yeryüzünde bildiğimiz en güzel gökyüzünün altı ve en güzel iklimin bulunduğu yer” demiştir.
Balıkesir İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Eski Hisar.
- Hisar Şehri.
- Balı çok ve güzel şehir.
- Baş şehri.
Balıkesir İsminin Hikayesi
Balıkesir isminin kökeni ve nereden geldiği hakkında üç farklı iddia bulunmaktadır.
Birinci iddiaya göre Roma İmparatoru Hadrianus’un bu bölgede avcılık yapması ve bu bölgeye bir şato yaptırır, şatonun ismi ise Paleo Kastro olarak belirlenir. Eski Hisar anlamına gelen Paleo Kastro nedeniyle şehir adını buradan alır.
İkinci bir iddia ise Balıkesir kelimesinin Balak Hisar veya Balık Hisar kelimelerinden geldiğini söylemektedir. Balık ismi eski Türkçe’de şehir anlamına geldiği için Balık Hisar kelimesinin anlamı Hisar Şehri ‘dir.
Diğer bir rivayete göre bölgeye akın yapan Pers hükümdarı Balı-Kisra’dan gelmektedir. Bazı kaynaklara göre ise balı çok, güzel anlamına gelen Bal-ı Kesr kelimesinden türediği belirtilmektedir.
En son ve en yeni ortaya atılan bir teze göre ise, Balıkesir isminin Bağıkesir ‘den geldiği iddia edilmektedir. Zira 17. yüzyıla değin şehir merkezinde en önemli tarım faaliyetinin bağcılık olduğu Balıkesir kadı sicilleri ve tereke kayıtlarından doğrulanmaktadır.
Bilecik İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Dorukların boğaz yeri.
Bilecik İsminin Hikayesi
İlin bilinen eski isimleri arasında Agrilion ve Belekome’yi görmekteyiz. Prof. Dr. Bilge UMAR “Bithynia” adlı kitabında Agrileion / Belo Kome / Bilecik adı hakkında şu açıklamayı yapmaktadır: “Agrilion/Agrileion adının öz biçiminin Akr(a)-ilion olduğunu kesin güvenle görebiliyoruz. Bu, ‘dorukların boğaz yeri’ anlamını belirtir. Bilecik kentinin atası olan yerleşimin son Bizans çağındaki adının Belo Kome olduğunu bilmekteyiz. Yani o kome (köyün) lokalizasyonu konusunda bir duraksama yoktur; köy, tarihçi Pakhymeres’in yapıtında anılmaktadır. Fakat Belo adının o dilde bir anlamı yoktur. Ramsay’e göre (s.227 No.17) Belo Kome adı, Türkçe Bilecik adının Rum ağzına uydurulmuş biçimidir. Oysa Bilecik sözcüğünün sondaki –cik takısı dışında Türkçeyle bir ilgisi yoktur. Türkçede anlamı yoktur. Bele Kome adı (Vilo Komi okunur), bazı bilgi kaynaklarımızda, örneğin (Devlet yayını) Türk Ansiklopedisi’nin Bilecik maddesinde, Bele Kome diye aktarılıyor. Bele (Vile) adının Türk ağzından önce Vile-cik, sonra Bilecik olması doğaldır. Bu ad, Thrak kökenli Bithyn dilinden ya da (yine Thrak kökenli) Phyrg dilinden gelmiş olmalıdır. Gerçekten, Bizans İmparatorluğu’nun Thrake (Trakya) ilinde, Iustinianus döneminde (527–565) kurulan bir kale, Beledina adını taşıyordu.”
Bilecik adının nereden geldiğiyle ilgili halk arasında da söylene gelen farklı hikâyeler vardır. Şöyle ki; Anadolu’ya doğudan gelen bir topluluk Bilecik yöresinde kendilerine bir yerleşim yeri arar. Kentin kurulacağı yeri belirleyip temellerini kazarken ilginç bir olayla karşılaşırlar; kullandıkları araçların bıraktıkları yerden başka bir yere taşınmış olduğunu görürler. Aynı olay birkaç kez tekrarlanınca topluluğun yaşlı üyelerinden biri araçların bulunduğu yeri göstererek “bileydik” kentin temellerini buraya atardık” der. Söylentiye göre bu ‘Bileydik’ sözcüğü zamanla değişerek Bilecik olmuştur. Yöredeki yaşlıların anlattığı ikinci bir söylentiye göre de; Osman Bey, çevredeki kasabaların fethine çıkmadan önce yiğitlerine ‘kılıçlarını iyi bileylemelerini’ söylermiş. Böylece Osman Gazi’nin ‘bileyleme’ sözü zamanla değişmiş ve Bilecik olmuştur.
Bingöl İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Bin tane göl.
- Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Bingöl İsminin Hikayesi
Bingöl şehri ismini Bingöl Dağı’ndan almıştır. Bingöl dağı ise Erzurum – Muş sınırında yer alan Varto ilçesindedir. Bingöl isminin eski adı ise Çapakçur olarak bilinmektedir. 16. yüzyıldan beri Türkçe biçimiyle kaydedilmiş olan Bingöl Dağı’nın adı 4 Ocak 1936’da kurulan Bingöl iline, 13 Aralık 1944’te ise il merkezi olan Çolik (Çapakçur) kasabasına verildi.
Bitlis İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Büyük İskender’in Bedlis ismindeki komutanın adı.
- Havası ve suyu güzel olan yerin adı.
- Kale yurdu.
Bitlis İsminin Hikayesi
Bitlis şehri tarih boyunca bir çok farklı isim ile anılmıştır. Asurlular, Persler, Yunanlılar, Bizanslılar, Araplar ve Ermeniler bu şehir için farklı isimler kullanmıştır. Asurlular Bit-Liz, Persler ve Yunanlılar Bad-Lis veya Bad-Lais, Bizanslılar Bal-Lais-on, Babaleison veya Baleş, Araplar Bad-Lis, Ermeniler Pageş veya Pagişi olarak kullanmışlardır.
Asur dilinde Bit kelimesi yurt, Bet kelimesi kale manasında kullanılmış, Bit-Liz demek Liz’in Yurdu, Bet-Lis demek ise Liz’in Kalesi manasına gelmektir.
En çok bilinen ve bir çok tarihçi tarafından desteklenen ise şehrin isminin Bitlis kalesini yapan, İskender’in komutanlarından Bedlis’ten geldiğidir. Yine Bedlis kelimesi “Havası ve suyu güzel olan yerin adı” anlamına geldiği de iddia edilir.
Bolu İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Bol uluğ, bol alim.
Bolu İsminin Hikayesi
Roma döneminde Bithynium olarak anılan kente İmparator Claudius’un hüküm sürdüğü yıllarda Claudiopolis adı verildi. M.S. 12. yüzyıl başlarında İmparator Hadrianus’un sevgilisi Antinoos’un doğum yeri olması nedeniyle önem kazanan kent daha sonra Hadrionapolis olarak adlandırılmaya başlandı. Bir piskoposluk merkezi olan ve Bizans döneminde Polis denen kenti, 11. yüzyılda yöreye gelmeye başlayan Türkmenler Bolu olarak adlandırdılar.
Bir başka rivayete göre Osmanlılar zamanında bölgede, bol olarak Uluğ – Alim olması nedeniyle önceleri “Bol Uluğ”, zamanla yöre “BOLU” olarak isimlendirilmiştir.
Bartın İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Sular ilahı veya muhteşem akan su. (Antik çağlarda Bartın ırmağının adı olan Parthenios isminden gelir)
Bartın İsminin Hikayesi
Bartın ili adını Bartın ırmağından almaktadır. Antik çağlarda Bartın ırmağının adı olan Parthenios şeklindeydi. Bartın Çayına Romalılar zamanında Parthenius deniliyordu. Çayın kıyısında kurulan şehre ise Parthenia ismi verildi. Parthenia ismi zamanla Bartın’a dönüşmüştür.
Batman İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Batmak, batak, batan şehir.
2. Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Batman İsminin Hikayesi
Sümerlere kadar uzanan bir tarihi bulunan Batman şehrinin İluh Tepesi’nde Sümer şehri bulunmuştur. Yer altına göçen bu şehirden dolayı da Batman ili ismini buradan aldığı düşünülmektedir. Bataklık bir arazi üzerine kurulan bu Sümer şehri yerin altına göçmüştür. Yapılan araştırmalara göre İluh tepesi de doğal değil ve yapay bir tepe olduğu ortaya çıkmıştır. Dolayısı ile Batman şehri de ismini “batmak” kelimesinden almıştır.
Bayburt İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Zengin beldesi, zengin yurdu.
Bayburt İsminin Hikayesi
Bayburt şehrinin adını bölge halkı olan Khalt (Halti) halkının arasına yerleşen Mitanni göçmenlerinin verdiği söylenir. Bu göçmenler bu bölgeye Bagbartu demişlerdir. Günümüze kadar da Bayburt şeklinde değişikliğe uğramıştır.
Evliya Çelebi ise 1647 yılında şehri ziyaret etmiş ve buraya Bayburt demiştir. “Bay” kelimesinin “zengin” manasında ve “yurt” kelimesinin “belde” manasında olduğunu söyler. Osmanlı kaynakları da bu söylenişi kaydetmiştir.
Şehrin tarih boyunca bilinen isimleri şöyledir;
- Ortaçağ Ermeni kaynaklarında; Payberd
- Bizans kaynaklarında; Payper , Baberd, Paypert.
- Marko Polo’nun seyahâtname’sinde; Painpurth, Baiburt.
- Arap kaynaklarında; Bâbirt.
- II. Mesud adına 1291’de basılan bir parada; Baypırt.
- Akkoyunlu tarihinde; Pâpirt.
- Osmanlı kaynaklarında; Bayburt.
Burdur İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Gök kenti.
- “Burada Dur” sözünün kısaltması.
Burdur İsminin Hikayesi
Burdur isminin nereden geldiği konusunda çeşitli rivayetler bulunmaktadır. Bunlardan ilki Burdur adının “Polydorion” kelimesinin daha sonra, “Polydor” olarak değişmesi ile Burdur oluşu yönündedir.
İkinci rivayet ise “Göl Kenti” anlamanı gelen Burdur yöresinin eski adı olan Limobrama isminin sonradan değişerek Burdur olmasıdır.
Üçüncü rivayet ise Burdur şehrini kuran Türkmen boylarından Kınalı oymağı mensupları, konaklama yeri ararken, burayı bulmuşlar ve bölgenin güzelliği karşısında “Cennet Buradadır” demiş ve “Burada Dur” sözü zamanla hece düşmesine uğramış daha sonra Burdur’a dönüşmüştür.
Bursa İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Bursa İsminin Hikayesi
Bursa şehrinin ismi Bitinya Kralı Prusias isminden gelmektedir. Bitinya Kralı Prusias tarafından MÖ 7. yy’da kurulan şehre Bityn’ler(Bitinler) tarafından Bitinya ismi verildi.
MÖ 185’te, Kartaca’nın yetiştirdiği büyük generallerden Hannibal’ın Kral I. Prusias’a, Prusias ve Olympus kentinin kurulmasını örgütlediği bilinmektedir. Prusias adı zamanla Prusa, sonra da Bursa’ya dönüşmüştür.
Çanakkale İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Çanak-çömleğin kalesi.
- Çanak ve kale isimlerinin bir araya gelmesi ile oluşan bir isim.
Çanakkale İsminin Hikayesi
Biga ve Gelibolu sancaklarının Cumhuriyetin ilk yıllarında kaldırılması ile sonucunda ve bu iki yerin ortasında bulunan Çanak köyünün il ilan edilmesi ile Çanakkale şehri meydana çıkmıştır.
Çanakkale şehrinin ismi ise yöredeki çanak ve çömlek zanaatinden ve gelmektedir. Kale-i Sultaniye’den gelmektedir. Çanak-çömlek ve Kale-i Sultaniye ilin iki önemli simgesi olduğu için şehre Çanakkale ismi verilmiştir.
Çankırı İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Dişi keçi.
- Kilisesi ve çanı bol.
Çankırı İsminin Hikayesi
Çankırı’nın adının nereden geldiği hakkında bir çok rivayet bulunmaktadır. Bu rivayetlerden bir kaçını sıralayalım;
Batılı gezginler tarafından Çankırı’ya “Çangırı” ya da “Çengiri” denilmiştir. Şehrin eski dönemlerde adı Gangra olarak biliniyordu. Gangra ismi “dişi keçi” anlamına geliyordu. Keçi çok olduğu için bu şehirde bu ad verilmiştir.
Bir diğer rivayet ise Bizans döneminde kentte çok fazla kilise çanı olması nedeniyle “kilisesi, çanı bol” anlamına gelen . “Çan-kırı” adını verildiği yönündedir.
Bir diğer rivayette ise Gangra isimli şehir Osmanlı zamanında “Kangırı” adını aldı. Halk arasında “Çangırı diye söyleniyordu. Cumhuriyet ilan edilince vilayet yapılarak “Çankırı” adı uygun görülmüştür.
Çorum İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Cürümlü, suçlu.
- Dağlarla çevrili geniş ova, çevrim.
Çorum İsminin Hikayesi
Çorum isminin kökeni hakkında çeşitli rivayetler bulunuyor.
Şehrin adı Bizans zamanın Nikonya (Yankoniye) adını taşımaktaydı ve Türklerin eline geçince Çorum olarak isimlendirildi.
Danişmendliler burayı ele geçirince halk müslüman olup bağlılık gösterir fakat bir ziyafetle Melik Ahmet askerlerini zehirlemek için tuzaktır bu. Melik Ahmed bu planı ve şehirn deprem ile yıkılacağını rüyasında görür. Uayndığında şehrin sallandığını görür ve askerlerini alarak kaleden çıkar. Kaledeki Bizanslılar müslümanların çekilişi ile kaleyi tekrar kapatarak savaş hazırlığına başlarlar ve yeniden dinlerine dönerler. Fakat deprem yeniden şiddetlenerek kale ve şehir tamamen harabeye döner. Bizanslılara bu saldırılarından dolayı, suçlu anlamına gelen “Cürümlü” adı verilir, zamanla bu “Çorumlu” olur.
Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nin II.Cildi 407.sahifesinde bölgenin havasının astım hastalarına iyi gelmesi nedeniyle, Selçuklu Sultanı Kılıç Arslan hasta oğlu Yakup Mirza’ yı ve yüzlerce çorluyu (bakımsız, zayıf, hastaları) buraya göndermiş ve bunlar sağlıklarına kavuşmuşlardır. Bundan dolayı şehre Çorum denilmiştir.
Çorum’un çevresinin dağlarla çevrili oldukça geniş bir ova olmasından dolayı (Çevrim) denildiği, halk ağzında Çorum’a dönüştüğü söylenmektedir.
Bir başka rivayette ise bölgede çok Rum yaşadığı için Çoğurum denilmiştir ve zamanla Çorum olarak değişmiştir.
Denizli İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Deniz, denizi çok.
Denizli İsminin Hikayesi
Suriye Kralı ikinci Antiokhos tarafından milattan önce 261 – 245 kurulan şehre Laodikeia ismi verilmiştir. Kralın karısının adıdır ve “Laodike’nin kenti” anlamına gelir. Şehir M. S. 7. yüzyılda büyük bir depremle yıkılır ve bugünkü Kaleiçi bölgesine taşınır. Burayı Türkler ele geçirince kente “Ladik” ismini verirler.
İbni Batuta’nın seyahatnamesinde ve Mesalikullebsar’da Tunguzlu olarak geçer. Timurlenk’in zafernamesinde ise Tenguzlug ve Tonguzlug isimleri geçer. Tengiz kelimesi eski Türkçede Deniz demektir. Tunguzlu ise bugünkü imlasıyla Denizli demektir. Netice olarak Denizli adı, Tenguzlu ve Tunguzlu kelimelerinin zamanla ağızdan ağıza, Denizli kelimesi haline gelmesinden bugünkü şeklini almıştır.
Başka bir rivayete göre ise domuz çok olduğu için domuz ili şeklinde anılan şehir zamanla Denizli olarak değişmiştir.
Diyarbakır İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Bakır memleketi.
- Amid: gelen, bizim.
- Bekir’in memleketi.
Diyarbakır İsminin Hikayesi
Diyarbakır şehri tarih boyunca bir kaç farklı isimle anılmıştır. Amidi Asur hükümdarı zamanında “Amid” ya da “Amidi” ismi verilmiş. Roma ve Bizans kaynaklarında “Amid, O’mid, Emit, Amide” isimleri ile şehir telaffuz edilmiştir. 11. yüzyılda bölgeye gelen Türkler buraya yapılarda kullanılan siyah renkli taşlar nedeniyle “Kara Amid” demişlerdir.
Arap egemenliği döneminde ise “diyār” ve “Bekr” isimleri ile Diyâr-i Bekr olarak geçmiştir. “Diyar-ı bekr” ismi Osmanlı döneminde de kullanılmıştır.
Diyarbekir isminin”Diyarbakır” oluşu ise 17 Kasım 1937 tarihinde Atatürk’ün trenle Diyarbakır’dan Elazığ’a geçtiği gece yapılan bir dil tartışmasının ardından, Türk Dil Kurumu’na gönderilen bir telgrafla “bakır memleketi” anlamında şehrin adının Diyarbakır olarak değiştirilmesi istenerek gerçekleşti.
Düzce İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Düz yer.
2. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Düzce İsminin Hikayesi
Düzce isminin nereden geldiğinie dair herhangi bir kaynak yada bilgi bulunmuyor. Dolayısı ile Düzce ismine ait bir hikayede bulunmuyor.
Edirne İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Hadrianus’un kurduğu şehir, Hadrianus’un şehri.
Edirne İsminin Hikayesi
Edirne şehrinin ismi Latince ve Yunanca’da Hadrianoupolis’tir. Hadrianus’un kurduğu şehir, Hadrianus’un şehri anlamlarına gelen bu isim zaman evrimleşmiştir. Türkçede Edrenebol, Edrene ve Edirne olarak evrimleşmiştir.
Bir diğer rivayet ise Hadrianoupolis’ten türetilmiş olan, şehrin Bulgarca adı Odrin’den evrimleşmiş olmasıdır.
Elazığ İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Elazığ İsminin Hikayesi
1834 yılında kurulan şehre 1862 yılında buraya padişah Abdülaziz’in onuruna “Mamuretülaziz” ismi verildi. İsmin uzun olması nedeniyle şehir halkı ismi Elaziz olarak kısalttı. 1937 yılında şehrin adı Elazığ’a çevrildi.
Erzincan İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Erzincan İsminin Hikayesi
Erzincan bölgesinin bilinen ilk ismi Asur kaynaklarında Zuhma (Suhma) olarak geçer. Erzincan ismi Eriza’dan gelmektedir. Selçuklular zamanında Eriza adı Erzingan olarak kullanılmış ve daha sonra da Erzincan olarak değişmiştir.
Erzincan adı başka bir rivayete göre eski çağlardaki “Azzi” bölgelerinden dolayı Aziriz olarak bilinmekteydi. Zamanla Aziriz sözcüğü değişime uğrayarak Erzincan olmuştur.
Bir başka rivayette ise isminin Erzincan ovasından geldiği söylenir. Halk tarafından bu ova Ezirgan olarak telaffuz edilir.
Erzurum İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Rum toprağı.
- Rum tahıl ambarı.
Erzurum İsminin Hikayesi
Erzurum ismini bu şehre Türkler vermişlerdir. Şehrin ismi “Azzi “, ” Erzen (Darı)”, ” Arze ” kelimelerinden gelmektedir. Aynı zamanda Müslüman Araplar burayı Erzen-i Rûm ismiyle anmışlardır. Bu isimler aynı bölgedeki eski ve tarihi bir şehirden gelir.
Yine aynı şekilde başka şehrinin isminin Rum toprağı anlamına gelen Ardı Rum kelimesinden geldiği iddia edilir. Başka bir rivayette ise buraya Selçuklular tarafından Erzen-Rum denilmiştir. Erzen darı anlamına gelir. Şehir o zamanlar bir tahıl ambarı olarak kullanılmıştır.
Eskişehir İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Eski şehir.
Eskişehir İsminin Hikayesi
Şehrin ilk ismi Yunanca Dorylaion, Latince Dorylaeum olarak bilinir. Yıkık ve terkedilmiş olan Dorylaion harabelerine, W.M Ramsay’ın bildirdiğine göre, Eskişehir adı verilmiş ve bu ad o zamandan günümüze ulaşmıştır.
1080 yılında Türkler’in ele geçirdiği şehir 1175 yılında Bizans tarafından geri alındı. Kılıçarslan tarafından şehir yeniden Türklere geçince şehre “Bizim eski Şehrimiz” anlamına gelen Eski Şehir adı verildi.
Gaziantep İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Toroslar’ın karşısındaki Antakya. (Latince)
- Pınarı bol. (Farsça)
- Pınarın gözü. (Arapça)
- Parlayan şehir.
- Güzel Çeşme.
Gaziantep İsminin Hikayesi
Gaziantep ilinin adı ilk olarak Romalılar tarafından Antiochia ad Taurum olarak verilmiştir. Latince “Toroslar’ın karşısındaki Antakya” anlamına gelir. Şehir Arapların eline geçtikten sonra Ayıntap ismini alır. Ayıptap isminin kökeni hakkında ise farklı rivayetler bulunmaktadır. Bunlar;
- Şehirn ismi Hitit dilindeki “Hantap” kelimesinde türemiştir ve “han toprağı” anlamına gelir. Zamanla bu isim Ayıntap olarak değişmiştir.
- Farsça’da Ayıntap, pınarı bol anlamına gelir.
- Arapça’da Ayın göz anlamına ve tap pınar anlamına gelir. Bu durumda Ayıntap Arapça pınarın gözü anlamına gelir.
- Ayıntap ismini eskiden bu yörede yaşamış bir kral olan Ayni’den almıştır.
- Ayıntap ismi parlayan şehir ve güzel çeşme anlamlarına da geldiği rivayet edilir.
Ayıptap ismi zamanla Antep olarak değişmiştir. Kurtuluş savaşından sonra Gazi unvanı da getirilerek Gaziantep olarak şehrin ismi değişmiştir.
Giresun İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Giresun İsminin Hikayesi
Giresun isminin nerede geldiği hakkında 3 rivayet bulunmaktadır.
- İlk rivayete göre şehrin adı “Kerasus” kelimesinden türetildiği yönündedir. “Kerasus”ta bol miktarda yetişen kirazdan gelmiştir.
- Diğer rivayette ise Yunanca’da boynuz anlamına gelen “Keras” kelimesinde türediği yönündedir. Şehir denize doğru boynuz şeklinde uzanan bir yarımada üzerine kurulduğu için bu isim verilmiştir.
- Üçüncü rivayet ise Spartaküs isyanını bastıran ünlü Romalı General Kerasusa atfen verilmiş olmasıdır.
Gümüşhane İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Gümüş diyarı.
Gümüşhane İsminin Hikayesi
Gümüşhane ismi 18. yüzyılda Osmanlı zamanına sonradan verilen bir isimdir. Yunanlılar tarafından şehre Yunanca Gümüşhane anlamına gelen Argyropolis adı verilmiştir. Yunanca: argyros “gümüş” + polis ise “kent” anlamına gelmektedir.
Antik çağlarda ise Yunanlılar tarafından bu bölgeye Khalybia adı verilmiştir. Gümüşhane yöresinde o dönemlerde işletilmeye başlanan madenleriyle özellikle de karbonlu demiriyle meşhur olduğun için Demir Diyarı anlamına gelen Khalybia ismi verilmiştir.
Hakkari İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Hep güçlü, hep edebilen.
Hakkari İsminin Hikayesi
Kürtçe kökenli bir kelime olan Hakkâri kelimesinin özü “Kar-in” olup “Her” önekini almıştır. “Kar-in” kelimesinin anlamı ise “-ebilmek” manasına gelir. Bu da insanın güç yetirebilme durumunu anlatır. Bu durumda “Hakkâri” kelimesi “hep güçlü, hep edebilen” anlamı vardır.
Hatay İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Hatay İsminin Hikayesi
İÖ 1200’lü yıllarda Hatay ismine rastlanmaktadır. Amik Ovası bölgesinde Hitit Prenslikleri’nin birleşerek Hattena Krallığı oluşturmasından dolayı bölge Hatay ismini aldığı sanılmaktadır. Bu bölgeye Hatay ismini 1936 yılında Atatürk vermiştir.
Diğer bir rivayette ise, Avrupalılar Çin’in kuzeyine “Hıtay” derlerdi (Rusçada “Kitay”). “Hıtaylar” ismini taşıyan yarı göçebe Türk kabileleri 10. yüzyılda Mançurya’yı ve Çin’in kuzeyini işgal etmişler ve burasının ismi “Hıtay” kalmıştı. Atatürk “Hıtaylar”ın Anadolu’ya da gelmiş olduklarına inanıyordu. “40 asırlık Türk yurdu” saydığı Antakya’ya Hatay ismini bu yüzden vermişti.
Iğdır İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Yiğitlik, ululuk, iyilik, büyüklük, ünlülük ve sahiplik.
2. Iğdır ismi Oğuz Han’ın altı oğlundan biri olan Deniz Han’ın en büyük oğlu olan İğdir Bey’den gelir.
3. Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Iğdır İsminin Hikayesi
21. Oğuz boyu olan İç Oğuzlar’ın Üçoklar kolundan olan Oğuz Han’ın 6 tane oğlu vardır. Bu oğullarından biri olan Deniz Han’ın en büyük oğlunun adı ise İğdir Bey’dir. İğdir ya da Iğdır 12 kolu bulunan Üçoklar’ın bir koludur. Yiğit, büyük, ulu ve iyi gibi anlamlara gelen İğdir ismi şehre adını vermiştir. Yani Iğdır ilinin ismi İğdir Bey’den gelmiştir. Hatta Iğdır ilinin yerli halkı şehrin ismi için İydir ismini kullanır.
Iğdır ile bir çok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Mittaniler, Hititler, Asurlular, Kimmerler, Medler, Persler, Sümerliler ve Subailer gibi kavimler bu bölgede yaşamıştır.
Isparta İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Isparta İsminin Hikayesi
Büyük İskender ile birlikte Anadolu’nun batısı Yunan egemenliği altına girdi. İskender ölümünden sonra da Atina’ya bağımlı kaldı. Mora yarımadasında yaşamakta olan Ispartalılarla Atina Yunanları, Anadolu’nun batısına göç etmeye başladılar. Mora Yarımadası Ispartalılarından büyükçe bir topluluk geldi, bugün Isparta ilinin yer aldığı bölgeye yerleşti. Kente de kendi ülkelerinin adını yani Isparta adını verdiler.
Kentin önceki adı BARİS’ti. İranlılarla yaptıkları savaştan sonra ülkelerine dönmeyen Mora Yarımadası Isparta’lıları BARİS’te yerleştiler. Yunanca bir İS belirteci başa getirip, birleştirdiler İSPARİTA oldu; sonra da bu ad İSPARTA olarak söylenmeye başlandı.
Yunan dilinde İSPORADA dağınık anlamına gelmektedir. Gerçekten de kent o yıllarda, tıpkı Mora yarımadasındaki ISPARTA nasıl yedi tepe üzerinde kurulmuş ise, kent de onun gibi dağınık durumda idi. Dağınık anlamına İSPORADA dediler; sonra bu isim ISPARTA haline geldi.
İstanbul İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Cennetvari kent.
- Şehiriçi, şehirde, şehrin içinde.
- Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
İstanbul İsminin Hikayesi
İstanbul için her çağda farklı isimler kullanılmıştır. İstanbul için kullanılan isimler sırayla, Byzantion,Augusta Antonina, Nova Roma, Konstantinopolis, Kostantiniyye, İslambol ve İstanbul’dur. Bunun dışında tarihte Moğollar Çakduryan, PolonlarKanatorya, Çekler Aylana, Macarlar Vizenduvar olarak adlandırmışlardır.
Günümüzde kullanılan İstanbul ismi Türkler tarafından verilen bir isimdir. Bu İstanbul isminin “eis tin polin” (Yunanca: εις την πόλιν) tamlamasından geldiği sanılmaktadır. Bu tamlama, o dönem Yunancasında “şehirde”, “şehrin içinde”, “şehiriçi” gibi anlamlara gelmekteydi.
İ.S. 2’nci yüzyıldan kalma Ermeni kaynaklarında da Istanbol ya da Istınbol biçiminde anılan şehir adının, Türkçeye bu şekilde giriş yapmış olması olasıdır.
Halûk Tarcan araştırması ise İstanbul adının kökeninin Yunanca ya da Ermenice değil Türkçe olduğunu ve “astan bolıq”tan geldiğini göstermektedir. As, Ön-Türkçede “uzay”, “Tanrı beldesi” gibi anlamlara gelmekteydi. Askökünden As/qan (Tanrı beldesinde asılı) doğup zamanla Astan olmuş ve Hitit diline İstan olarak geçmiştir. “Bolıq” ise kent demektir ve bu kelimenin günümüzde Bolu, Gelibolu, Hayrabolu, İnebolu, Niğbolu, Safranbolu ve Tirebolu gibi yaşayan örnekleri vardır. Bu iki kelime, “Astan-bolıq” bize “cennetvarî kent” anlamını vermektedir.
İzmir İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
İzmir İsminin Hikayesi
İzmir şehrinin adının nereden geldiği konusunda kanıtlanmış bir bilgi yoktur. Ancak, bir dönem Bugünkü İzmir yöresinde yaşamış Erektidler’in Amazonlarla savaşıp galip geldiği; önderleri These’nin de, Amazon kadını Smyrna ile evlenip, yöresine onun adını verdiği ve İzmir’in adının da Smyrna’dan geldiği en çok kabul edilen görüştür.
Ayrıca bölgede uzun yıllar hakimiyet kuran İyonların lehçesinde kentin adı Smurne, Atina lehçesinde ise Smryna diye yazılırdı. Helenler bu kentin adını Smirni biçiminde telaffuz etmekteydiler. Ancak Smyrna sözcüğü Yunanca değil, Ege Bölgesindeki birçok yerleşim adı gibi Anadolu kökenlidir. M.Ö 2000 başlarına ait Kayseri Kültepe yerleşiminde ele geçen bazı tablet metinlerinde Tismurna adına rastlanmaktadır. Tismurna’daki `ti’ bir ön ek olup bir kişi ya da bir yer adını belirtir. Bundan da Helenler ya da Bayraklı höyüğünü mesken tutanların bu ön eki atıp kente Smurna demişlerdir. Kentin adı olasılıkla M.Ö. 3000 ile M.Ö. 1800 yılları arasında da Smurnu olarak anılıyordu.
“İzmir” kelimesi Eski İyon Lehçesi’nde Smyrne, Atina Lehçesi’nde ise Smyrna diye yazılırdı. Bugünkü Hellenler bu kentin adını Zmirni biçiminde telaffuz etmekte, son yıllarda Antik Efes kenti civarında da bu adla anılan bir köy yerleşimi izlerine rastlanmıştır. Olasılıkla İzmir’den Efes’e giden bir kraliçenin adını yerleştikleri köye de koydukları düşünülmektedir ki bununla ilgili bilgilere eski kaynaklarda da rastlanmaktadır.
Kahramanmaraş İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Kahraman Maraş insanı.
2. Hititler döneminde Markasi veya Markas olarak geçen şehir.
3. Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Kahramanmaraş İsminin Hikayesi
Hititler döneminde “Markasi” veya “Markas” olarak geçer. Bu isimler Asur yazıtlarında yer almaktadır. Markasi şehri Geç Hitit devleti olan Gurgum Krallığı’nın başkenti olmuştur. Bu şehir zamanla Persler, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Selçuklular, Memluklular, Dulkadiroğulları ve Osmanlı Devleti’nin egemenliğine girmiştir.
“Markasi” veya “Markas” olarak geçen şehire zamanla Maraş denilmiştir. Kurtuluş Savaşı’ndan bu şehrin halkı büyük bir mücadele ve vermiş ve kahramanlık sergileyerek şehrin düşman işgalinden kurtulmasını sağlamıştır. Bu sebeple Kurtuluş Savaşı’ndan sonra İstiklal Madalyası ile ödüllendirilerek Maraş ismi Kahraman unvanı alarak Kahramanmaraş olmuştur. 7 Şubat 1973’te TBMM’nin kararıyla Maraş iline’Kahraman’ unvanı verilmiştir.
Kars İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Deve ya da koyun yününden yapılan elbise veya şal kuşağı.
- Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Kars İsminin Hikayesi
Kars isminin bu şehre verilmesinin nedeni Karsak oymağıdır. Karsak oymağı MÖ: 130-127 yılında buraya yerleşmiş ve şehrin adı da bu oymağın isminden dolayı zamanla Kars olarak benimsenmiştir.
Karabük İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Kara çalılık yer. “Kara” ve “Bük” sözcüklerinden gelir.
2. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Karabük İsminin Hikayesi
Karabük ilinin ismi coğrafi konumundan gelmektedir. Ka
rabük ilinin coğrafi yapısı ve bitki örtüsü nedeniyle kara çalılıkların olduğu bir coğrafyadır. Bu nedenle “Kara” ve “Bük” sözcükleri, kara çalılık yer anlamında, Karabük adının oluşturmuştur.
Karaman İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Karamanoğulları Beyliği nedeniyle Cumhuriyeti’in ilanından sonra buraya Karaman denilmiştir. Öncesinde ismi Larende idi.
2. Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
3. Orta Anadolu’da yetiştirilen, kuyruğu iri ve yağlı bir tür koyun.
Kişi Adı Olarak Anlamı:
1. Esmer, kara yağız insan.
2. Güneybatıdan esen yel.
Karaman İsminin Hikayesi
Karamanoğulları Beyliği Konya ve Karaman çevresini Moğallar’dan kurtararak bu bölgeyi başkent yapmıştır. O dönemlerde bu bölgeye Larende ismi verilmekteydi. Osmanlı ve Selçuklu zamanında da Larende olan bu bölgenin ismi, Cumhuriyet’in ilanında sonra Konya’ya bağlı olarak Karaman olarak adlandırılmıştır.
Kastamonu İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Kastamonu İsminin Hikayesi
Kastamonu isminin nereden geldiği yönünde farklı rivayetler vardır.
İlk ve en doğru olduğu bilinen rivayete göre, bölgede eskiden Sümerlerden ayrılıp gelen Gasgalar’ın bu bölgeye yerleşmesinden dolayı bu raya Gas-Tumana denilmiştir. Gasgaslar’ın Şehri anlamına gelen Gastumana zamanla Kastamonu olarak değişmiştir.
İkinci rivayet ise ünlü Antik yazar Homeros’un İlyada’sına dayandırılıyor. Homeros Kastamonu şehrinin ovanın tam ortasına Kommerler tarafından kurulduğunu söylemektedir. Buradan yola çıkılarak buraya Kommerlerin şehri anlamına gelen Karsan, Komencu denmiş ve bu zamanla Kastamonu’ya dönüşmüştür.
Üçüncü rivayet ise burada Kommenoslar sülalesinin hüküm sürmesi nedeniyledir. Bizanslılarda Gastrum veya Gastra, ‘kale’ anlamına gelmektedir. Gastra ile Komenos kelimesinin birleşmesinden oluşan ve Komenosların kalesi anlamına gelen Gatra-Komen oluşur. Bu deyimde daha sonra Kastamonu’ya dönüşmüş olabilir.
Dördüncü rivayette ise, Kastamonu’da Kestan isimli bir kavim yaşıyordu ve polis kelimesi de şehir anlamında kullanılıyordu. Bu iki kelimenin birleşmesiyle Kestan-Polis deyimi çıkmaktadır. Bu deyimde zamanla değişerek Kastamonu olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Kayseri İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Hükümdar.
- Roma ve Doğu Roma (Bizans) imparatorlarına verilen unvanın İslam ülkelerinde kullanılan biçimi.
- Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Kayseri İsminin Hikayesi
Kayseri şehrinin eski ismi Mazaka ve Kaisareia olarak bilinmektedir. Şehri adı ise Latince bir isimdir ve Latince Caesarea olarak bilinin. Yunanca ise καισαρία (kaysaria) şeklinde geçer. Bu isim Arapça söyleniş biçiminden Türkçe’ye geçmiştir.
Bu isim Türkçe’ye Kayser veya Kaysar olarak geçmiştir. Osmanlı sultanları II. Mehmed’ten başlayarak resmi sıfatları arasında Kayser-i Rum unvanını da kullanmışlardır.
Kırıkkale İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Kırıkköyü ile Kaletepe’nin kısaltılarak birleştirilmesi ile ortaya çıkmıştır.
2. Osmanlı arşivlerinde Kırıkkal olarak geçer. Günümüze Kırıkkale olarak değişmiştir.
3. Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Kırıkkale İsminin Hikayesi
Kırıkkale ismi halk arasında yaygın olan şekli, Kırıkköyü ile Kaletepe’nin kısaltılarak birleştirilmesinden ortaya çıktığı şeklindedir.
Şehrin ismi Osmanlı arşivlerinde ise “Kırıkkal” şeklinde geçmektedir. XVI. ve XVII. Yüzyıllarda, doğudan gelen çeşitli Türk aşiret ve cemaatlerinden olan “Oğuz, Oğuzhan” bu bölgeye yerleşerek buraya “Kırıkkal”a demiştir.
Kırklareli İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Kırklareli İsminin Hikayesi
Bizans zamanında şehrin adı Saranta Ekklesies idi ve buda “kırk kilise” anlamına gelmekteydi. Türklerin egemenliğine giren şehre, Osmanlılar tarafından “Kırk Kilise” adı verilmiştir. Osmanlı egemenliğinden çıkan şehir Kurtuluş Savaşı ile birlikte tekrar Türklerin eline geçmiştir. Şehrin adının halk dilinde ve resmi olmayan kullanımlarda Kırklareli veya Kırklarili şeklinde geçmesi nedeniyle şehrin adı TBMM tarafından “Kırklareli” olarak değiştirilmiştir.
Kırşehir İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Kırşehir İsminin Hikayesi
Hititler döneminden beri var olan şehrin isminin o zamanlarda ne olduğu bilinmektedir. Şehrin adı bir ara Aquae Saravenas (Akova – Saravena) (M.Ö. 2.yy.) olduğu anlaşılmıştır. Daha önceleri Makissos (Macissus) adıyla anılan kent, İmparator I. Jüstinianos (527-568) tarafından tekrar kurulmuş ve Jüstinianopolis olarak değişmiştir.
Türkler ise bu şehre uçsuz bucaksız kırın ortasında yer almasından dolayı “Kır şehri” demişlerdir. Kır Şehri ismi zamanla halk dilinde değişerek “Kırşehir” olarak anılmıştır.
Kilis İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Efendi. (Cyrrhus (Kiris) sözcüğünden gelir)
2. Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Kilis İsminin Hikayesi
Kilis adı Cyrrhus (Kiris) isminden gelmektedir. Yukarı Mezopotamya’da bulunan Pellada Cyrrhus isimli kent günümüze kadar Kilis olarak gelmiştir. Burası Osmanlı kaynaklarında Kilis kalesi olarak geçer. 8. yüzyılda buraya gelen Türkmenler tarafından Kiris yerine Kilis olarak telaffuz edildiği düşünülmektedir.
Kocaeli İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Koca ili, Akça Koca’nın ili.
Kocaeli İsminin Hikayesi
Bugünkü şehrin bulunduğu bölge ilk çağlardan beri sırasıyla, Olbia, Astakos, Nicomedia, İznikmid, İzmid ve Kocaeli isimlerini almıştır. Trakya’dan gelen Megaralılar M.Ö. 712’de İzmit Körfezi’nin güneyindeki Başiskele yöresine yerleşerek Astakos adı verilen bir kent kurdular. Astakos halkı M.Ö. 262 yılında, bugünkü İzmit’in bulunduğu alanda kurulan bölgeye yerleşmiştir. Bitinya Krallığı’nın yıkılıncaya kadar başkenti kalacak bu kente, kurucusundan dolayı Nicomedia adı verilir.
Osmanlı Devleti İzmit ve civârını Orhan Gâzi zamanında 1337 yılında fethetmiştir. Bölgeyi fetheden Türk ordusunun komutanı Akça Koca idi. Bu komutana duyulan sevgi ve hürmetin bir ifâdesi olarak “Koca ili” denmiştir. Zamanla bu ad “Kocaeli” şekline dönüşmüştür.
Konya İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Kutsal Tasvir, İsa’nın tasviri. İkon yada ikonyum sözcüğünden gelir.
2. Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Konya İsminin Hikayesi
Hıristiyan azizlerinden olan St. Paul, Milattan önce 47-50 ve 53 yıllarında burayı ziyaret ederek dini bir merkez haline getirdi. Bu yüzden buraya Hıristiyanlar tarafından, “Kutsal Tasvir” yada “İsa’nın tasviri” anlamına gelen “ikonyum” adını verdiler. İkon sözcüğü de Kutsal Tasvir anlamına gelir.
Mitolojide Konya şehri ile ilgili hikayeler anlatılır. Bu hikayelerin birisinde Konya’ya bir ejderha musallat olur. Bu ejderhayı öldürerek şehri kurtaran kişi adına bir anıt yapılır. Bu anıta ise İkonion ismi verilir. İkonion adı, zamanla İcconium’a dönüşür.
Bir başka efsanede ise rüzgar hızı ile uçar gibi doğundan gelen iki veli Anadolu’da ilerlemektedir. Uzun süre yol gelen bu velilerden birisi istirahat etmek için diğerine “Konalım mı?” (”Konaklayalım mı” anlamında) diye sorar. Diğer veli ise “Ne duruyorsun kon, ya!” der. Böylece buraya Konya denilir. Ve burada kurulan şehire de Konya denilir.
Roma İmparator’ları değiştikçe bu bölge de farklı isimlerle anılmıştır. Bu isimler arasında Claudiconium, Colonia Selie, Augusta İconium gibi adlar yer alır. Konya şehrinin adı ise Bizans kaynaklarında Tokonion olarak geçer. Araplar ise bu şehre Kuniya demişlerdir. Konya iline verilen diğer isimler arasında Ycconium, Conium, Stancona, Conia, Cogne, Cogna, Konien, Konia gibi isimler yer alır.
Selçuklu ve Osmanlı döneminde buraya Konya denilmiştir ve günümüzde kullanılan ismi de buradan gelmektedir.
Kütahya İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Kütahya İsminin Hikayesi
MÖ 3000 yıllarında kurulan Kütahya şehrinin ismi antik çağlarda Kotiaeon, Cotiaeum ve Koti şeklindeydi. İlk olarak Frigler bu şehre yerleşti. Daha sonraları Türklerin eline geçen şehrin ismi Kütahya olarak değiştirildi.
Malatya İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
- Bal ülkesi.
Malatya İsminin Hikayesi
Malatya şehrinin ismi Hitit tabletlerinde “Maldia” olarak, Kültepe tabletlerinde Melita olarak geçer. Malatya isminin kökeni “melid” kelimesinden gelir ve bu kelime Hititçede bal anlamına gelir. “Melit+ava” ise “bal ülkesi” anlamına gelmektedir.
Daha sonraları bu isim “Meliddu”, “Melide”, “Melid”, “Milid”, “Milidia”, “Melitea” olarak kitabelerde geçmiştir. Malatya’yı ele geçiren Araplar, şehre “Malatiyye” ismini verdiler.Türklerin Malatya’yı fethetmesiyle isim bugünkü halini aldı.
Manisa İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Manisa İsminin Hikayesi
Antik çağda Manisa şehrinin ismi “Magnesia” olarak, Roma İmparatorluğu döneminde ise “Magnesia ad Sipylum” olarak anılmıştır. Dünya dillerindeki mıknatıs ve magnezyum kelimelerinin kökeni Manisa’nın ismidir.
Antik kaynaklara göre Manisa şehrinin kurucuları Magnetler’dir. Batı Anadolu’ya göç ettiklerinde önce Menderes Nehri kıyısındaki Magnesia’yı, daha kuzeye giden bir koluda Sipylos Dağı eteğindeki Magnesia’yı kurmuşlardır. Sonra kurulan şehri Menderes Magnesia’sından ayırt etmek için “Magnesia ad Sipylum” adını kullanmışlardır. Magnesia, Türk hâkimiyeti sırasında zamanla Mağnisiye, Mağnisa, Manisa şekline dönüşmüştür. Kelime “Büyük şehir” anlamına gelmektedir.
Mersin İsminin Anlamı ve Hikayesi
- Yaprakları yaz kış yeşil kalan, beyaz çiçekli bir ağaç.
- Akdeniz bölgesinde bir şehir.
Mersin İsminin Hikayesi
Mersin isminin nereden geldiği yönünde farklı rivayetler bulunmaktadır. Bunlardan bir kaçı şöyledir.
Mersin yöresinin bilinen en eski ismi Kizzuvatna olup bu ad Hitit devrinde Kue, klasik devirde de Kilikya olmuştur.
Antik Yunan döneminde, şehrin adını Zephyrion taşıyordu ve birçok antik yazarlar tarafından dile getirilmiştir. Sonra Kilikya, Roma eyaletinin bir parçası haline geldi. Roma İmparatoru Hadrianus dan adını aldı ve Hadrianopolis oldu.
Mersin’e Mersin denilmesinin sebebi şimdiki Mersin Şehrinin yakınlarında eskiden MERSİNLİ adında bir aşiret varmış. Bu aşiret Türkistan’dan gelen aşiretlerdenmiş. MERSİN adı ile Anadolu’da daha yedi, sekiz tane köy vardır ki, MERSİN adı bu Mersin adındaki Türk Oymağının adına göre konmuştur.
Mardin İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Kaleler (Merdin kelimesinden).
2. Erkek, yiğit görmek. (Kürtçe Mer-din kelimesinden)
3. Savaşçı bir kavim olan Mardeler.
4. Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Mardin İsminin Hikayesi
Mardin adının Arapça, Süryanice ve Kürtçe kökenli bir isim olduğu farklı kaynaklarda geçer. Arapça kaynaklarda Mâridîn, Süryanice kaynaklarda Marde ve Kürtçe kaynaklarda ise Merdin olarak geçer. Romalılar ise buraya Maride ismini vermişlerdir. Ancak bugünkü kullanımı ile Mardin ismi Arapça Mâridîn isminden Türkçe’ye geçmiştir.
Mardin isminin nereden geldiği konusunda farklı efsaneler anlatılmaktadır. Bir görüşe göre Mardin kelimesi, 3. yüzyılda Sasani İmparatorluğu’nun kurucusu ve ilk hükümdarı olan I.Ardeşir tarafından, savaşçı bir kavim olan Mardeler’in yerleştirilmesi nedeniyle gelir.
Diğer bir görüşe göre ise “Kaleler” anlamına gelen Merdin’den gelmektedir. Yada Kürtçedeki Mer-din yani “erkek, yiğit görmek” kelimesinden geldiği söylenir.
Muğla İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Antik çağlardaki Mogola (Mobolla) isminde türemiştir.
2. Bu şehri fetheden Muğlı Bey’den ismini alır.
3. Nalların deliklerini delmekte kullanılan araç.
4. Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Muğla İsminin Hikayesi
Muğla ili İslam öncesi Karya ismi ile anılırken, İslam sonrası Menteşe ismini almıştır. Ancak Menteşe isminin nereden geldiği ise pek bilinmemektedir. Bu ismin de Muğla’yı fetheden Menteşe Oğlu Darahikey Veziri Muğlı Bey’in babasından geldiği tahmin edilmektedir. Bunun dışında en güçlü rivayetlerden biri de Muğla isminin Menteşe Oğlu Darahikey Veziri Muğlı Bey’den geldiği yönündedir.
Genel anlamda kabul gören teori ise antik çağlardaki Mobolla ismidir. Mobolla ismi daha sonraki Türk hakimiyeti sırasında ‘Mogola’ olmuştur.
Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde Muğla ismi hakkında şunlar geçmektedir;
Sene (…) tarihinde büyük bir savaş olmuş ve Rum keferesinin elinden Menteşe Oğlu Darahikey Veziri Muğlı Bey fethetmiştir. Muğlı Bey Mahan memleketinde Muhammed ’i rüyasında görüp daha sonra ulemanın huzurunda İslamiyeti kabul etmiştir. Muğla Kalesi’ni fethettikten sonra ise bu şehrin ismi Muğla diye anılmaya başlanmıştır. Farsça’da ‘Muğ’ kafir anlamına gelmektedir. Muğlı Bey Müslüman olduktan sonra birçok hizmetler yapmış ve birçok gazaya katılmıştır.
Muş İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Sulak, verimli ve otlak. (İbranice)
2. Bu bölgeye yerleşen Muşkiler’den adını almıştır.
3. Şeffaf, parlak. (Arapça)
4. Nehirlerde yolcu taşıyan küçük gemi. (Farsça)
5. Hz.Nuh’un oğlu Yasef’in (Yusuf) torunu Muş oğullarınca kurulduğu için adını almıştır.
Muş İsminin Hikayesi
Muş ilinin isminin nereden geldiği kesin olarak bilinmiyor ve bir çok rivayet naklediliyor. Bu rivayetler sırası ile şöyledir;
- Asurlulardan kaçarak Muş yöresine gelen İbrani kabilelerinden biri bu bölgeye Muş adını vermiş. Muş adının İbranice Muşa kelimesinden geldiği ileri sürülür. 1914 Bitlis Vilayet Salnamesinde Muş adının İbrani’ce “Sulak verimli ve otlak” anlamına geldiği nakledilir.
- İÖ. 12 yy. Ege göçlerinden sonra ilk kez Asur kaynaklarında adı geçen ve Yukarı Dicle Vadisine yerleştikleri bildirilen Muşkiler’den gelmektedir. Muşkiler’in bir kolu Muş yöresine gelerek şehrin temelini atmıştır. Şehrin ismi de buradan gelmektedir.
- Hz.Nuh’un oğlu Yasef’in (Yusuf) torunu Muş oğullarınca kurulduğu rivayet edilmektedir.
Nevşehir İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Yeni kent.
2. Eski ismi Muşkara ve ondan önceki ismi de Nissa’dır.
Nevşehir İsminin Hikayesi
Nevşehir ili eskiden köy olan ve adı Muşkara olan bir yerleşim yerine kurulmuştur. Osmanlı zamanında İbrâhim Paşa tarafından bu köy genişletilmiştir. Giderek şehir halini alan bu köye 18 yüzyılda Osmanlıca “yeni kent” anlamına gelen Nevşehir adı verilmiştir.
Muşkara köyünün eski ismi ise Nissa’dır. Nissa ismi Hititler tarafından buraya verilmiştir. Türkler ise buraya Muşkara demiştir.
Niğde İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Anlamı bilinmiyor. İlk ismi Nahita’dır.
2. Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Niğde İsminin Hikayesi
Niğde ilinin en eski adı Hititler döneminde Nahita ya da Nakita olarak geçmekteydi. İlk kez İbn Bidi’de bu isme rastlanmıştır.
Nakita ismi ise Nakida ve Nekide şeklinde de kullanılmıştır. Bu isim ise Arapça Nîkde olarak yazılmıştır. Selçuklular ise buraya Nigde demişlerdir. Zamanla isim Niğde şeklini almıştır.
Ordu İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Eski adı Kotyora’dır ve “çömlekçi; çanak, çömlek yapılan yer” anlamına gelir.
2. Giresunu fethetmek için bu bölgede toplanan ordudan ismini alır.
3. Kut Yöresi.
4. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Ordu İsminin Hikayesi
Ordu isminin nereden geldiğine dair iki önemli delil bulunmaktadır. Bunlar şöyledir;
1396 yılında Giresun’u fethetmek için Hacı Emiroğlu Süleyman Bey tarafından toplanan 12 bin kişilik bir ordu toplanmıştır. Bu ordu bugünkü Eskipazar mevkiinde toplanmıştır. Bu yüzden bu bölgeye Ordu ismi verilmiştir.
MÖ 400 yılından bugünkü Ordu ilinin şehir merkezinden 5 kilometre dışarıda bulunan ve halk arasında Bozukkale olarak bilinen bölge yerleşim yeriydi. Bu raya ‘Kotyora’ (Kut Yöresi) adı verilmiştir.
Kotyora adı ise Kolhislilerden (Tzan/Lazlardan) kalma bir addır. Kotyora kelimesinin anlamı ise Koto (Eski Lazca: Çanak, çömlek) + uri (Lazcada aidiyet belirtir) Kotoyuri şeklinde idi. Kotoyuri ismi ise “çömlekçi; çanak, çömlek yapılan yer” anlamına gelir.
Osmaniye İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Hacı Osmanlı Köyü’nden akmıştır adını.
2. Osmanlı’ya ait.
3. Osmanlının eli, Osmanlının yurdu.
4. Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Osmaniye İsminin Hikayesi
Osmanlı’nın son zamanlarında Osmaniye civarında çıkan isyanları bastırmak amacıyla ”Fırka-i İslahiye” adında bir reform ordusu kurulmuştur. Osmaniye’yi de bu Fırka-i İslahiye kurmuştur.
Osmaniye’nin kuruluş sebeplerinden birincisi, burada Hacı Osmanlı Köyü adında çok eski bir köy olmasıdır. İkinci sebebi ise bu köyün, yörenin en saygın köyü olmasıdır. Üçüncü ve en önemli sebep burasının merkezi konumda olmasıdır. Adına da zorunlu iskân nedeniyle halkın incinmiş olan gururunun okşanması için, buradaki köyün adı verilmiştir.
Başka bir inanışa göre Osmanlı Devletine duyulan saygıdan dolayı Osmanlı’ya ait anlamında ”Osmaniye” denmiştir. Aynı zamanda ”Osmanlının eli, Osmanlının yurdu” anlamlarını da çağrıştırmaktadır.
Rize İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Pirinç (Rhisos kelimesinden gelir). (Yunanca)
2. Dağ eteği (Rıza kelimesinden). (Rumca)
3. Ufak kırıntı, döküntü. (Osmanlıca)
4. Bir horon çeşidi.
5. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Rize İsminin Hikayesi
Yunanca Rhisos kelimesinden gelir ve anlamı pirinçtir. Yörede bol pirinç yetiştirildiği için ve kent yakınlarından geçen çaya Rhisos adı verildiği için şehirde bu isimle anılmıştır.
Bir diğer iddia ise dağ eteği anlamına gelen Rumca “Rıza” kelimesinden geldiğidir.
Osmanlıca’da ise “ufak kırıntı, döküntü” anlamına gelen “Rize” ismidir.
Sakarya İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Sakarya nehrinden adını alır.
2. Eski antik kent olan Sangia şehrinin adı nehre verilmiştir. Zamanla değişmiştir.
3. Frigler nehir tanrısı olan Sangari’nin adını nehre vermiştir. Zamanla değişmiştir.
4. Eski çağlarda yöreye hakim olan Bitinya kraliçesi Sangarius’un adı şehre verilmiştir. Zamanla değişmiştir.
5. Eski devirde yaşayan bir ermiş olan Sakar Dede’nin adı nehre verilmiştir. Zamanla değişmiştir.
6. Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Sakarya İsminin Hikayesi
Sakarya ili adını Sakarya Nehrinden alır. Sakarya Nehri’nin adı hakkında ise bir çok rivayet bulunmaktadır. Bu rivayetler şöyledir;
- Eskişehir’de bulunan antik Sangia şehrinden çıkan kaynak suları Sakarya Nehrinin kaynağını oluştururlar. Nehre ise bu antik kentin adının verildiği düşünülmektedir.
- MÖ 7. yüzyıla kadar Frigler’in hakim olmuştur. Frigler nehir tanrısı Sangari’nin adını buraya vermişler. Bu isim önce Sangarios, sonra ise saldırgan manasına gelen Zakharion’a dönüşmüştür.
- Bitinya kraliçesi Sangarius MÖ 3. ve MS 4. yüzyıllar arasında yöreye hakim olmuştur. Bölgeye de adını vermişlerdir.
- Sakar Dede isimli ermiş bir dede Sakarya Nehri üzerindeki köprüden geçmek ister ve parası olmadığı için geçemez. Ermiş dede dua eder ve nehrin yönünü değiştirir. Nehre de dedenin ismi verilir.
Samsun İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. “Ana Tanrıça’nın Şehri” anlamına gelen Amissa isminin zamanla değişerek Samsun haline alması ile oraya çıkmıştır.
2. Savaşta kullanılan köpek.
3. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Samsun İsminin Hikayesi
Şehre ilk olarak Hititler döneminde Eneti ismi verildiği düşünülmektedir. MÖ 670 yılında Grekler buraya Perikles’in onuruna Peiraieus ismini verdi. Daha sonraları şehir Luvice “Ana Tanrıça’nın Şehri” anlamına gelen Amissa ismini aldı. Grekler zamanla Amisou ve Amisos şeklinde telaffuz etti. Şehir Romalılar zamanında Missos olarak anılmıştır. Bizans İmparatorluğu döneminde ise Aminsos olmuştur. 1200’lerin başında Cenevizlilerin yerleştiği Amisos çeşitli kaynaklara göre Amisum, Simissi, Sinuso, Semiso isimleri ile anılmıştır. Aynı dönemlerde Türkler ise şehri Samisun şeklinde söylenmeye başlamıştır. Daha sonraları ise Osmanlı dönemi ile birlikte şehir Samsun olarak söylenmiştir.
Bunun dışında farklı rivayetlerde bulunmaktadır. Bu rivayetler ise şöyledir;
- İbrani lider Samson tarafından şehri kurulduğu ve şehre kendi ismini verdiği rivayet edilmiştir.
- Diğer bir görüşe göre ise isim Nuh’un oğullarından biri olan Sam’dan türemiştir.
- Farklı bir rivayette ise Osmanlı Türkçesinde köpek anlamına gelen kelimeden türediği idia edilmiştir. Eski kaynaklarda Samsun adının anlamı iri köpek olarak geçer. Samsuncu isminin de kavga köpeklerini idare eden askerî birim anlamına gelmektedir. II. Bayezid döneminde Osmanlı ordusunda samsuncular adıyla bir avlanma birimi buluyordu.
Siirt İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Üç yer.
2. Kent.
3. Sert.
4. Sırt.
5. Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Siirt isminin Kur’an’daki anlamı: Siirt ismi Kuran’ı Kerim’de geçmemektedir.
Siirt İsminin Hikayesi
Siirt isminin nereden geldiği konusunda çeşitli görüşler vardır. Bu görüşleri sıralamak gerekirse;
Sami Dili ve Keldani Dili’nden geldiği söylenmektedir. Keldani Dili’nde Keert (Kaa’rat) sözcüğünden gelir ve kent anlamına gelir.
Süryani’ler ise bu bölgeye Se’erd (Sert) demişlerdir. Farklı bir kaynakta ise Siirt isminin, “Seert” anlamındaki “üç yer” manasına geldiği söylenir.
Eski siirt kenti günümüzdeki Siirt şehrinin üstündeki sırtlarda kurulmasından dolayı “Sırt” diye anılmıştır.
Siirt sözcüğü, isim kaynaklarında; Esart, Sairt, Siirt, Siird, Sert, Seerd, Sört, Sairt olarak kullanılmış, günümüzde de Siirt biçimiyle benimsenmiştir.
Sinop İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Su perisi. Eski Yunan ırmak tanrısı olan Asopos’un su perisi kızı Sinope şehir kurduğu için ismini almıştır.
2. Amazon kraliçesi. Kent ismini Sinope isimli Amazon kraliçesinden almıştır.
3. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Sinop İsminin Hikayesi
Sinop şehri adını Sinope isminden almaktadır. Ancak bu Sinope ismi için iki farklı rivayet bulunmaktadır. Bunlar şöyledir:
Şehir ismini eski Yunan ırmak Tanrısı Asopos’un su perisi kızı olan Sinope isminden almıştır. Şehri Sinope kurduğu için de şehri Sinope denilmiştir. Hatta aynı dönem kent sikkeleri üstünde, su perisi Sinope’nin başı görülmektedir.
Diğer bir rivayet ise kent adının kurucusu olarak kabul edilen aynı isimli bir Amazon kraliçesinden almıştır.
Sivas İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Saygıdeğer, yüce anlamına gelen Augustus Şehri. Sebaste isminden.
2. Üç göze, üç kaynak. Sipas isminden.
3. Sibasipler’den gelmektedir.
4. Üç değirmen. Farsça Sebast isminden.
5. Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Sivas İsminin Hikayesi
Sivas isminin nereden geldiği konusunda farklı rivayetler bulunmaktadır. Şimdi bu rivayetleri sıralayalım;
Antik dönemde şehrin adı eski yunancada ‘Sebaste’ yada Sebasteia olarak geçer ve anlamı da “saygıdeğer, yüce” olarak geçer. Sebaste ise Latince “Augustus Şehri” anlamına gelmektedir. Pontuslar tarafından Roma İmparatoru Augustus onuruna ve onun sevgisini kazanmak için “Augustus Şehri” anlamına gelen Sebaste ismini vermişlerdir. Sebaste ismi zamanla ‘Sivas’a dönüşmüştür.
Başka bir rivayete göre ise Sivas isminin “Sipas”dan geldiğidir. Sipas ise “üç göze” yada “üç kaynak” anlamına gelir. Bu bölgeye şehir kurulmadan önce burada büyük çınarlar ve üç adet su kaynağı bulunmaktaydı. Bu üç adet kaynaktan biri ‘Allah’a Şükür’ü ikincisi ‘ana ve babaya saygı’yı, üçüncüsü de ‘Küçüklere sevgi’yi temsil ederdi.Buraya şehir kurulduktan ve burada yaşayan insanlar bu özelliklerini kaybettikten sonra su kaynakları kurumuştur. Şehrin adının da üç göze anlamına gelen Sipas olduğu ve zamanla Sivas haline dönüştüğü söylenmektedir.
Bir başka rivâyete göre ise Sivas ismi eski kavimlerden “Sibasipler”den gelmektedir.
Diğer bir rivâyete göre ise, kentin adı Farsçada “üç değirmen” mânâsına gelen “Sebast” kelimesinden geldiğidir. Bu isim de zamanla halk arasında Sivas olarak değişmiştir.
Tarih boyunca Sivas’a hakim olan devletler, bu şehre farklı isimler vermişlerdir. Bu isimlerden bazıları şöyledir; Sebaste, Sipas, Megalopolis, Kabira, Diaspolis (Tanrı Şehri), Talaurs, Danişment İli, Eyalet-i Rum, Eyalet-i Sivas ve Sivas isimleridir.
Şanlıurfa İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Şanı yüce, şanlı Urfa. Şanlı ve suyu bol.
2. Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Şanlıurfa İsminin Hikayesi
Selefkoslar devleti tarafından Edessa ismi verilmiştir ve Edessa ismi ise “suyu bol” anlamına gelmektedir. Şehirn yerlileri olan Suryaniler ise buraya Grekçe dilinde Orhay veya Urhai ismini vermişlerdir. Şehir, İslam’ın fethinden sonra “Ruha” ismi ile anılmaya başlamıştır. Osmanlı ile birlikte Urfa denilmeye başlanmıştır. Başka bir rivayetle Orhay ismi zamanla Urfa’ya dönüştürülmüştür. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra şehre “Şanlı” unvanı verilerek Şanlıurfa ismi verilmiştir.
Şırnak İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Nuh’un şehri. Nuh Peygamber’in şehri.
2. Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Şırnak İsminin Hikayesi
Şırnak şehrinin ismi hakkında en bilinen rivayet, Nuh Tufanıyla alakalıdır. Nuh tufanı dinince Hz. Nuh’un gemisi Cudi Dağının üzerinde oturdu. Ve gemiden inenler Hz. Nuh ile birlikte bugünkü Şırnak şehrinin olduğu bölgeye gelerek buraya yerleşmiştir. Bu bölgeye önceleri Şehr-i Nuh yani Nuh’un Şehri deniliyordu. Zamanla değişerek “Şernah”, “Şırnek” ve günümüzde de “Şırnak” ismini almıştır.
Tekirdağ İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Tekir Dağları.
2. Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Tekirdağ İsminin Hikayesi
Bizans zamanında şehre Bisanthe ismi verilmiş ve daha sonraları Rodosto ismini almıştır. Şehri Osmanlı Devleti ele geçirince buraya Rodosçuk ismi vermişlerdir. 18. yüzyıldan itibaren de Tekfur Dağı denilmiştir. Tekfur kelimesi Ermeniceden alıntı bir sözcüktür ve aslı tagovar sözcüğüdür. Osmanlı zamanında Hristiyan hükümdarlara Tekfur sanı verilirdir. Tekfur kelimesinin yani tagovar kelimesinin anlamı ise taç taşıyandır.
Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra Tekfur Dağı ismi değiştirilerek Tekirdağ ismi verilmiştir. Bölgenin güneybatısında yer alan Tekir Dağları nedeniyle “Tekirdağ” adı verilmiştir.
Tokat İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Arpası bol olduğu için atların doğduğu yer. (Tok-at)
2. Surlu şehir. Toh-kat kelimesinden.
3. Ülke, şatraplık. Rumca Dokeia kelimesinin zamanla Tokat’a dönüşmesi ile.
4. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Tokat İsminin Hikayesi
Tokat isminin anlamı konusunda farklı görüşler vardır. Bu görüşleri tek tek sırlayalım;
Tokat şehrinin adı Evliya Çelebi tarafından Türkçe etimolojiyle arpası bol olduğu için atların doyduğu yer anlamına gelen Tok-at kelimesinden geldiğini belirtmiştir.
Osmanlı tarihçisi olan İsmail Hakkı Uzunçarşılı şehrin adının Toh-kat kelimesinden geldiğini ve anlamının da “surlu şehir” olduğunu belirtmiştir.
Özhan Öztürk ise Tokat şehrinin adının Pontus adlı çalışmasında şöyle açıklamıştır; Avesta’da “ülke, şatraplık” anlamına gelen ve ilk olarak MÖ 6. yüzyılda Ahameniş İmparatorluğu döneminde Kapadokya için kullanılan “Dahyu” kelimesinin Rum ağzında bozulmuş formu “Dokeia” kelimesinin zamanla Tokat’a dönüştüğünü iddia etmiştir.
Trabzon İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Yunan mitolojik kahraman Trapezeus’dan gelir.
2. Tuğra-bozan. Kelime zamanla Trabzon şekline dönüşmüştür.
3. “Masa” anlamında Trapezus kelimesinden.
4. “Köle satılan düz platform” olarak Trapezus kelimesinin mecaz anlamından gelir.
5. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Trabzon İsminin Hikayesi
Trabzon şehrinin adı hakkında çeşitli rivayetler bulunmaktadır. Bunlar şöyledir;
Yunan mitolojisinde Lycaon’un oğlu Trapezeus gelmektedir. Trapezeus tarafından Arkadya’daki adaşına bu ismi verdiği bilinir. Trabzon şehrinin de adı bu mitolojik kahramandan gelir.
Hamilton ise Trabzon adını Boztepe’nin görünüşüne bağlamıştır. Dik yamaçlara sahip fakat üstü düz olan Boztepe bir masa görünümündedir. Antik Trabzon sikkelerinde de “masa” çizimi görülmektedir. Bu nedenle şehre görümünden dolayı “masa” anlamında Yunanca Trapezus adının verildiğini iddia etmiştir.
Özhan Öztürk de kentin adının Trapezus’dan geldiğini iddia etmiştir. Lazların ataları olan Kolhis ve Kafkasya’dan getirilen köleler Trabzon limanından Yunaistan’a götürülürdü. Trapezus kelimesinin mecaz anlamda eski Yunanca metinlerde “köle satılan düz platform” anlamına geldiğini iddia eder.
Tunceli İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Tunç ülkesi anlamına gelir.
2. Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Tunceli İsminin Hikayesi
Tunceli şehrinin bilinen ilk ismi Dersim’dir. Dersim ismi ise Farsça bir isim olup “Gümüş Kapı” anlamına gelmektedir (Bkz: Dersim). 1935 yılında çıkarılan yasa ile birlikte Dersim bölgesi il oldu ve ismi Tunceli olarak değiştirildi. Tunceli ismi ise Tunç Ülkesi anlamına gelmektedir.
Uşak İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Aşıklar şehri.
2. Genç, çocuk.
3. Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Uşak İsminin Hikayesi
Uşak şehrinin bilinen en eski adı Temenothytia’dır. Şehir daha sonra Flavuslardan ve Flaviopolis adını almıştır. Günümüzde bilinen adının eski hali ise Uşşak’tır. Uşşak ismi Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde Aşıklar Diyarı olarak geçer. Uşak isminin bir diğer anlamı ise “Anadolu’daki tarihi yer adları” kitabında “Obsekion” kentinin isminden türediği yazılmaktadır.
Van İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Şehir, yerleşim yeri, memleket, yöre.
2. Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Van İsminin Hikayesi
Van isminin nereden geldiği konusunda üç farklı görüş mevcuttur. Bunlardan birincisi Evliya Çelebi “Seyahatnamesi”nde yer almaktadır. Burada Büyük İskender’in Van Kalesi’ndeki Vank adlı bir mabedden esinlendiği için buraya Van ismini verdiği belirtilmiştir.
Diğer bir rivayette ise şehir kurulduktan sonra Van adında bir valinin gelip şehri güzelleştirdiği için bu valinin adı şehre verilmiştir.
Üçüncü rivayette ise Urartular’ın buraya “Viane” ve “Biane” dedikleri ve bu isimlerden de Van ismi türetildiği şeklindedir.
Yalova İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Yalı ovası.
2. Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Yalova İsminin Hikayesi
Yalova’nın ismi daha önce bu bölgeye verilen “Yalakabad” adından geldiği düşünülüyor. “Yalakabad” ismi daha sonra Yali Ovası olarak anılmaya başladı. Mustafa Kemal Atatürk’te sık sık buraya gelmiş ve yazdığı mektuplarda Yali Ovası diye yazdığı bilinmektedir. Rumca’dan Türkçe’ye Yalı olarak geçmiş ve Yalı Ovası olmuştur. Bu iki kelime birleşerek Yalova olarak değişmiştir.
Yozgat İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Yüz kat.
2. Yoz Kant. (yoz: davar sürüsü, kant: şeker ve limonla içilen sıcak su. )
3. Sürüleri bol olan şehir, otlağı bol şehir, yoz kent.
4. Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Yozgat İsminin Hikayesi
Yozgat isminin hikayesi hakkında farklı söylentiler bulunuyor. Bunlardan ilki, günümüzde kasaba olan Yozgat Saray Köyü’nden itibaren yukarıya doğru kat kat yükselen bir şehirdi. Bu kat kat yükseltiye “Yüz kat” deniliyordu. Bu da zamanla söylene söylene “Yozgat” adını almış.
İkinci söylenti ise şöyledir; Aşiret Reisi Ömer Cabbar Ağa sürülerini bir yaz günü yaylakta otlatırken karşısına Hızır çıkıyor. Hızır, Cabbar Ağa’dan içmek için süt istiyor ve ağda da süt ikram ediyor. Hızır sütü içtikten sonra Cabbar Ağa’ya “Çobanoğlu, yozuna yoz katılsın, memleketinin adı Yoz-Kant olsun” diyor ve kayboluyor. Yoz-Kant ismi söylene söylene Yozgat halini alıyor.
Yozgat ili özellikle Bozok yaylasında hayvancılığın yapıldığı ve sürülerin bol olduğu yerdir. Bu yüzden davar sürüsü anlamına gelen “yoz” kelimesi ile “kent” kelimesi bir araya gelerek Yozkent olarak söyleniyordu. Sürüsü bol olan şehir, otlağı bol olan şehir anlamlarına gelen Yozkent, zamanla söylene söylene Yozgat halini almıştır.
Yozgat ismi 1927 yılında veriliyor. Eski adı ise “Bozok” şeklindedir. Oğuzların; “Bozok” koluna mensup Türkmenler bu bölgeye gelip yerleştiği için “Bozok” denilmiştir. Yozgat ismi ise 1800’lü yıllardan itibaren söylenmeye başlanmıştır.
Zonguldak İsminin Anlamı ve Hikayesi
1. Sık ormanlık ve dağlık. Jungle-Dağ isminden.
2. Sazlık, kamışlık, zongalık.
3. Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan illerinden biri.
Zonguldak İsminin Hikayesi
Zonguldak adı hakkında bir çok söylenti bulunmaktadır. Şimdi bu söylentileri tek tek sıralayalım.
İlk ve en doğru gibi görünen söylenti Necdet Sakaoğlu’nu tespiti gibi görünmektedir. Buna göre Fransız girişimciler buraya bölgenin çok engebeli ve sık ormanlık oluşu nedeniyle Jungle adını vermişler. Bölgenin yerli halkı ise orman anlamında dav – dağ kelimesini ekleyerek zamanla Zonguldak demişlerdir. Dolayısı ile “Jungle-Dağ” ismi zamanla Zonguldak olarak değişmiştir.”
Diğer bir rivayet ise zongalık kelimesinden geldiği yönündedir. Bölgenin sazlık ve kamışlık bir yer olması nedeniyle zongalık diye anılmıştır. Zamanla bu isim Zonguldak olarak değişmiştir.
Bir başka rivayete göre de, bir kaptanın burası zongalıkmış demesinden geldiği söylenir. Sisli bir havada buraya gemisiyle giren kaptanın sis kalktıktan sonra etrafın sazlık ve kamışlık olduğunu görmesi ile burası zongalıkmış dediği ve buranın zongalık olarak anılmasıyla gelir. Zamanla bu isim Zanguldak olarak söylenmeye başlar.
Kent merkezinde yer alan Üzülmez Deresi’nin ilk çağdaki adı “Sandra” şeklindeydi. Bu çayın kenarına kurulan yerleşim yerinin de adı “Sandaraca” şeklindeydi. Bu ismin zamanla Zonguldak’a dönüştüğü düşünülüyor.
